Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) πραγματοποίησε ημερίδα με τίτλο «Προσβασιμότητα Δημοσίων Κτηρίων» στο πλαίσιο υλοποίησης του έργου «Προσβασιμότητα για όλους» (Accessibility for all), την Παρασκευή 11 Ιανουαρίου, στην αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου του Πολυλειτουργικού Κέντρου στην Κομοτηνή.
Στην ημερίδα παρουσιάστηκαν τα προβλήματα προσβασιμότητας που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρίες και τρόποι και μέθοδοι εφαρμογής προτύπων προσβασιμότητας στα δημόσια κτίρια.
Το Έργο εντάσσεται στο Πρόγραμμα Ευρωπαϊκής Εδαφικής Συνεργασίας «ΕΛΛΑΔΑ – ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ 2007-2013», Άξονας Προτεραιότητας 1. Ποιότητα Ζωής, Περιοχή Παρέμβασης 1.3: Συνεργασία και Δικτύωση για την Υγεία και των Θεμάτων Κοινωνικής Πρόνοιας και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΤΠΑ) και από Εθνικούς Πόρους της Ελλάδας και της Βουλγαρίας.
«Η προσβασιμότητα είναι ζητούμενο σίγουρα προκειμένου να δίνονται ευκαιρίες σε όλα τα άτομα να συμμετέχουν στην κοινωνική και πολιτική ζωή του τόπου» δήλωσε ο Αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία κ. Χρήστος Κεσέγλου που πρόσθεσε ότι «Δεν θα πρέπει να περιοριζόμαστε για παράδειγμα να ζητάμε εργασία, θα πρέπει να μπορεί και κάποιος να πάει στην εργασία του. Δεν έχει νόημα να του προσφέρεις εργασία ή μόρφωση ακόμα και στις εκκλησίες υπάρχουν προβλήματα. Γίνεται μια προσπάθεια γενικότερη αλλά δυστυχώς δεν φτάνει γιατί δεν υπάρχουν μηχανισμοί παρακολούθησης περισσότερο, υπάρχουν βέβαια νομοθεσίες αλλά δεν υπάρχουν μηχανισμοί παρακολούθησης του ζητήματος αυτού».
Ερωτηθείς αν θεωρεί ότι η πολιτεία έχει επικεντρωθεί στην
κινητική αναπηρία και αν έχει παραμερίσει τις άλλες υποστήριξε ότι «Όχι δεν
νομίζω ότι προηγείται η μία της άλλης. Η κάθε κατηγορία έχει τα δικά της
προβλήματα. Οι τυφλοί έχουν το πρόβλημα των οδηγών για τους τυφλούς, οι κωφοί
έχουν το πρόβλημα της προσβασιμότητας στα νοσοκομεία, στη διερμηνεία, στη
νοηματική δηλαδή και οι κινητικά ανάπηροι στο δομημένο περιβάλλον. Βέβαια και
οι τυφλοί έχουν προβλήματα στο δομημένο περιβάλλον. Οπότε ο καθένας έχει
διαφορετικές ανάγκες που πρέπει να καλυφθούν».
Αναφέροντας την δική του πρόταση τόνισε ότι «Η δική μας
πρόταση είναι όταν δημιουργείται ένα δημόσιο έργο να υπάρχει το κριτήριο της
προσβασιμότητας στο έργο και να τηρείται βέβαια. Αν συζητήσετε και με τους
κυρίους που θα παρουσιάσουν το έργο θα δείτε ότι ειδικά στην περιοχή της
Αλεξανδρούπολης που έχει γίνει η έρευνα η προσβασιμότητα είναι σχεδόν
ανύπαρκτη, όπως σχεδόν σε όλη την Ελλάδα. Υπάρχουν υποδομές κυρίως σε περιοχές
που υπάρχει ένα ισχυρό αναπηρικό κίνημα και στις μεγάλες πόλεις. Ειδικά στην
Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη με τους Ολυμπιακούς και τους Παραολυμπιακούς έχουν
γίνει κάποια βήματα, βέβαια δεν ικανοποιούν αυτά τα βήματα. Το βασικότερο είναι
τα τηρείται η νομοθεσία. Από νομοθεσία είμαστε πάρα πολύ καλά, δυστυχώς δεν
τηρείται».
Σχολιάζοντας το επίπεδο προσβασιμότητας στην Κομοτηνή
ανέφερε ότι «Απ’ ό,τι ξέρω από τους φορείς που έχουμε εδώ είναι σε καλούτσικο
επίπεδο. Στις δημόσιες υπηρεσίες δεν ξέρω τι γίνεται, στα πεζοδρόμια βλέπω ότι
άρχισαν να γίνονται έργα».
Όσον αφορά την πρόοδο στα δημόσια έργα πανελλαδικά σημείωσε
ότι «Στο ΕΣΠΑ, επιμέναμε και κάπου το καταφέραμε να υπάρχει το κριτήριο της
προσβασιμότητας στις επιλογές των έργων και αυτό μέχρι ένα σημείο τηρείται.
Πάντα το πρόβλημα στην Ελλάδα δεν είναι η νομοθεσία. Αν δεν υπάρχει μηχανισμός
επιβολής κυρώσεων δεν γίνεται τίποτε και τώρα επειδή στις παραδόσεις των έργων
πρέπει να είναι προσβάσιμο για να το πάρουν το πάρουν το έργο καταλαβαίνετε ότι
κάπου άρχισε και κινείται κάτι».
«Το πρόγραμμα είναι
ενταγμένο στο πρόγραμμα Ελλάδα-Βουλγαρία. Στο πρόγραμμα συμμετέχει και εταίρος
από τη Βουλγαρία και στην ουσία καλύπτει όλη την επιλέξιμη περιοχή του
προγράμματος Θράκη, Ανατολική Μακεδονία, Κεντρική Μακεδονία και αντίστοιχα τις
επιλέξιμες περιοχές από τη μεριά της Βουλγαρίας» σημείωσε από την Ομάδα
Συντονισμού του έργου Προσβασιμότητα για Όλους
Κ. Παντελής Χαλκιάς και πρόσθεσε ότι «Είναι οι περιοχές που συνορεύουν με την
Ελλάδα, οι επαρχίες του Χάσκοβο, Χάρμανλι, Μπλαγκόεβγραντ και άλλη μία. Ό,τι
δράσεις κάνουμε εδώ αντίστοιχες υλοποιούν και οι Βούλγαροι εταίροι. Στην ουσία
συνεργάστηκαν κατά το σχεδιασμό του προγράμματος και οι δράσεις πηγαίνουν
παράλληλα και εδώ και στη Βουλγαρία».
Αναφερόμενος στις δράσεις που υλοποιούνται επισήμανε ότι «Στην
ουσία είναι η δράση δημοσιότητας που έχουμε τις κεντρικές ημερίδες, έχουμε τις
δράσεις διάχυσης των αποτελεσμάτων, μια απ’ αυτές είναι αυτή η ημερίδα που
γίνεται στην Κομοτηνή για την προσβασιμότητα. Αντίστοιχες ημερίδες έχουν γίνει
σε όλη την επιλέξιμη περιοχή από Θεσσαλονίκη μέχρι και Αλεξανδρούπολη.
Παράλληλα έχουν γίνει ένα σετ μελετών, υπάρχει μελετητής εδώ που έχει μετάσχει
και συντόνισε όλο αυτό το εγχείρημα. Έχουν γίνει προσβάσιμες δικτυακές πύλες
που μπορεί ο κάθε χρήστης να μπει προσβάσιμα και να δει όλο το υλικό, υπάρχει
και στα έντυπα η ιστοσελίδα που μπορεί να απευθυνθεί οποιοσδήποτε θέλει
πληροφορίες για το πρόγραμμα. Αντίστοιχες δράσεις γίνονται και στη Βουλγαρία δηλαδή
μελετήθηκε το θεσμικό πλαίσιο που αφορά την προσβασιμότητα, έγιναν πλευρικές
μελέτες στην Αλεξανδρούπολη και σε αντίστοιχο δήμο της Βουλγαρίας. Οπότε
υπάρχει ένα πλήρες σετ και εργαλεία αναφοράς για οποιονδήποτε θέλει να
σχεδιάσει προσβάσιμα».
Σχολιάζοντας τα συμπεράσματα από τις μελέτες και την έρευνα
που έγινε στην Βουλγαρία και την Ελλάδα που αφορά την προσβασιμότητα τόνισε ότι
«Γι’ αυτό θα σας μιλήσει καλύτερα ο μελετητής. Εγώ θα ήθελα να πω ότι το
πρόγραμμα αυτό συγχρηματοδοτεί διπλές δράσεις, εταιρικά σχήματα κι αυτό είναι
καλό. Πέρα από τις δράσεις που γίνονται για το ευρύ κοινό συνεργάζονται και
φορείς από τις δύο χώρες, κάτι που έχει γίνει και σ’ αυτό το πρόγραμμα».
«Το έργο χωρίζεται σε τρεις βασικές δράσεις» τόνισε εκ
μέρους της Ομάδας Υλοποίησης των μελετών του έργου κ. Αλέξανδρος Μουρούζης και
συμπλήρωσε ότι «Η ουσία του έργου ξεκινάει από το 2005. Ψηφίστηκε η Διεθνής
Σύμβαση των Δικαιωμάτων Ατόμων με Αναπηρία από τον ΟΗΕ. Αυτό ήταν μια μεγάλη
αλλαγή στην προσέγγιση των δικαιωμάτων Ατόμων με Αναπηρία στο οποίο αναδείχθηκε
και η προσβασιμότητα ως μια προτεραιότητα στο πλαίσιο της καλής ποιότητας ζωής
για τα Άτομα με Αναπηρία και τα ίσα δικαιώματα όπως σε όλους. Το συγκεκριμένο
έργο πατάει πάνω σ’ αυτό. Το πρώτο βήμα είναι να εξετάσουμε κατά πόσο τα
νομοθετικά πλαίσια σε Ευρώπη και Ελλάδα έχουν συμμορφωθεί μ’ αυτήν την αλλαγή.
Το δεύτερο βήμα και είναι οι μελέτες που κάναμε στο Δήμο Αλεξανδρούπολης, να
εξετάσουμε την υλοποίηση της νομοθεσίας και πώς αυτό μεταφράζεται στην πράξη
και αφού έχουμε εντοπίσει τα κενά τόσο στο νομοθετικό πλαίσιο αλλά όσο και στην
πράξη να παρέμβουμε και να ενημερώσουμε τους ΟΤΑ στις περιοχές, γι’ αυτό
γίνεται και η ημερίδα σήμερα, γι’ αυτό γίνονται και τα θεματικά εργαστήρια
προκειμένου να μπορούν να αντιμετωπίσουν την προσβασιμότητα ως προτεραιότητα
και ως μια νέα πιο σύγχρονη προσέγγιση απέναντι στα δικαιώματα των Ατόμων με
Αναπηρία και να αφήσουμε πίσω μας την ιατρική προσέγγιση, την απαρχαιωμένη
προσέγγιση».
«Δύο πλευρές πρέπει
να δούμε. Το ένα έχει να κάνει με τη νομοθετική πλευρά, είδαμε ότι είμαστε σε
καλό επίπεδο» δήλωσε και συμπλήρωσε ότι «Πραγματικά κάποιοι απ’ τους νόμους μας
παρουσιάζουν κάποια καινοτομικά χαρακτηριστικά και για όλη την Ευρώπη, βλέπουμε
δηλαδή ότι η προσβασιμότητα έχει περάσει μέσα στη νομοθεσία Παρόλα αυτά έχουμε
τα προβλήματα τα οποία χαρακτηρίζουν όλους τους τομείς, τη διάσπαρτη νομοθεσία
που είναι δύσκολο γενικά να παρακολουθήσει κανείς τελικά τους κανόνες και τους
νόμους, αυτό χρειάζεται αλλαγή. Το δεύτερο βήμα είναι ότι, όπως είδαμε και στην
πιλοτική μελέτη που κάναμε στην Αλεξανδρούπολη, απέχουμε αρκετά από την πλήρη
υλοποίησή της κι αν κάποιος σκεφτεί ότι η νομοθεσία στην ουσία είναι η βάση
πάνω από την οποία πρέπει να περάσουμε όλοι μας και όχι το τέλειο,
καταλαβαίνετε ότι έχοντας σαν στόχο κάποιος την πλήρη προσβασιμότητα και ό,τι
καλύτερο μπορεί να κάνει για τα Άτομα με Αναπηρία, απέχουμε πάρα πολύ. Υπάρχουν
πρακτικά παραδείγματα που είδαμε ότι στους δρόμους εμπόδια παρουσιάζονται τόσο
από τους συμπολίτες μας αλλά όσο και από τους δήμους που δεν φροντίζουν να
προσαρμόσουν τις κατασκευές τους και τα προγράμματά τους ανάλογα. Τα πιο πολλά
κτίρια έχουν πολύ σοβαρά προβλήματα προσβασιμότητας ακόμη και για τον κοινό
πολίτη. Είναι πολλά τα σημεία και το βασικότερο πρόβλημα που βλέπουμε εκεί είναι
ότι δεν υπάρχει κατάλληλη ενημέρωση του προσωπικού των ΟΤΑ και γι’ αυτό και το
συγκεκριμένο έργο στοχεύει στο να ενημερώσει τους εκπροσώπους, τους φορείς και
το προσωπικό των ΟΤΑ».
Αναφορικά με την Κομοτηνή σημείωσε ότι «Στην Κομοτηνή δεν
έχει γίνει μελέτη. Στο πλαίσιο του θεματικού εργαστηρίου φυσικά θα βγούμε στο
δρόμο με τους εκπαιδευόμενους, θα έχουμε την ευκαιρία να πάρουμε μια πρώτη
γεύση. Επειδή όμως έχουμε ήδη δει αρκετούς δήμους θα σας έλεγα ότι όλοι οι
δήμοι μας λίγο πολύ είναι στην ίδια κατάσταση. Κάποιες από τις δημόσιες
υπηρεσίες στις οποίες έχουμε μεγάλη έκθεση στο κοινό ίσως είναι λίγο καλύτερες
οι συνθήκες, αλλά γενικά ο βαθμός απόκλισης από τη νομοθεσία, ο μέσος όρος
είναι γύρω στο 60%».
